Feedback op het Europees partnerschap voor innovatieve gezondheid (programma Horizon Europa)
EuroHealthNet is een Europees partnerschap dat tot doel heeft de gezondheid, gelijkheid en welzijn te verbeteren door actie te ondernemen op de sociale determinanten van gezondheid en gezondheidsongelijkheden, ziektepreventie en gezondheidsbevordering. Het is dus een verwijzing naar deze aspecten van de volksgezondheid die we missen in de “Beschrijving van het probleem dat het initiatief wil aanpakken”.
Dit initiatief heeft tot doel een samenwerkingsplatform te bieden voor precompetitief onderzoek en innovatie waar kleine en grote bedrijven hun krachten kunnen bundelen met onderzoekers, patiënten, zorgprofessionals en regelgevers. Deze samenwerking met partners die gespecialiseerd zijn in bijvoorbeeld geneesmiddelen, diagnostiek, medische apparatuur, beeldvorming of uit de biotech- en digitale industrie, zal de ontwikkeling en invoering van innovatie in de volksgezondheid helpen versnellen.
Hoewel het waar is dat de EU te maken heeft met een vergrijzende bevolking en een toenemende ziektelast, is het ook van groot belang dat een probleem van gezondheidsverschillen binnen en tussen EU-lidstaten wordt aangepakt en voorkomen. Door rekening te houden met rechtvaardigheid en sociale rechtvaardigheid, kunnen innovatieve gezondheidsinterventies een belangrijke bijdrage leveren aan het aanpakken van de uitdagingen die in het voorstel worden geïdentificeerd. Als er niets aan wordt gedaan, kan het transformatieve potentieel van digitalisering of innovaties op het gebied van gezondheid ontoegankelijk of te duur blijven om alle bevolkingsgroepen ten goede te komen. Betere digitale gezondheidsvaardigheden, een breder O&I-begrip van de structurele oorzaken van ziekten en paden die leiden tot een betere gezondheid en welzijn, het continuüm van zorg en de levensloopbenadering kunnen een broodnodige verandering van het O&I-verhaal bieden. Preventieve, mensgerichte en geïntegreerde zorg, waarbij de belangrijkste determinanten van gezondheid worden aangepakt, moet altijd een integraal onderdeel vormen van het Europees partnerschap voor innovatieve gezondheidszorg.
gezondheidsverschillen verminderen de economische en sociale productiviteit en leiden tot hogere kosten voor gezondheidszorg en welzijn, een punt dat we aanbevelen te erkennen in de "Verwachte economische en sociale effecten" in deel C. Er zijn aanwijzingen dat de ongelijkheden op het gebied van gezondheid in de EU naar schatting 980 miljard kosten per jaar, ofwel 9.4% van het Europese BBP. Een vermindering van 50% van de kloof in levensverwachting zou in geld uitgedrukte voordelen opleveren voor landen variërend van 0.3% tot 4.3% van het BBP. Bovendien wordt voor elke 1 euro die aan gezondheidsbevordering wordt besteed, gemiddeld 14 euro teruggegeven aan de economie. Maatregelen ter bestrijding van gezondheidsverschillen en de bevordering van gezondheidsbevorderende omgevingen waarin mensen worden geboren, wonen, werken en oud worden, vertegenwoordigen een goed investeringsrendement, kunnen onbenut duurzaam groeipotentieel aanboren en kunnen rekenen op sterke publieke steun.
In het programma Horizon Europa, dat de basis vormt van het voorgestelde Europese partnerschap, wordt erkend dat de gezondheidsuitdagingen waarmee de EU wordt geconfronteerd niet door de gezondheidsstelsels alleen kunnen worden aangepakt en dat ze fundamenteel met elkaar verbonden zijn, mondiaal van aard zijn en multidisciplinaire, sectoroverschrijdende en transnationale samenwerking vereisen. Toch ontbreekt duidelijk een "gezondheid in alle beleidsgebieden"-beginsel (Art. 168 VWEU) in de rechtsgrondslag van het partnerschapsvoorstel, evenals in de verwachte bijdrage ervan aan de uitvoering van de SDG-agenda van de VN.
Ten slotte, aangezien het partnerschap steun aan publiek-private samenwerkingen zou omvatten, zou het kwesties van privatisering, ethiek en commercialisering van gezondheidsonderzoeksresultaten, -diensten en -producten moeten aanpakken, wat de inspanningen voor gezondheid voor iedereen mogelijk zou ondermijnen en zou bijdragen tot grotere gezondheidsverschillen in de EU en wereldwijd. Het tot stand brengen van goed bestuur en transparantie, cohesie en coördinatie moet zorgvuldig worden overwogen. Het is van essentieel belang te zorgen voor een evenwichtige benadering van het gebruik van openbare middelen om kwesties aan te pakken die het publiek aangaan, in te spelen op bredere maatschappelijke behoeften en om wetenschappelijke samenwerking te bevorderen die verder gaat dan 'traditionele' top-down ziektegerichte O&I. Een echt partnerschap voor innovatieve gezondheidszorg zou betekenen dat de sectoroverschrijdende en kleinere belanghebbenden op het gebied van de volksgezondheid zowel op het niveau van de EU als op het niveau van de lidstaten niet exclusief zijn.
Lees de consultatiereactie hier.
