Om het herstel van Europa succesvol en duurzaam te laten zijn, moeten de mensen centraal komen te staan. Hun gezondheid moet worden beschermd en bevorderd, en maatregelen daarvoor moeten in alle begrotings- en herstelprogramma's worden geïntegreerd. Voor een sterke en stabiele toekomst mogen geen groepen 'achtergelaten' worden of zich 'achtergelaten' voelen.

EuroHealthNet, dat de wettelijke instanties vertegenwoordigt die verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid, roept de leiders van de Europese Unie en de politieke besluitvormers in de Raad, het Parlement en de Commissie op om de zorgen van de burgers serieus te nemen en te zorgen voor geïntegreerde benaderingen voor de gezondheid en het welzijn van iedereen. We moedigen met name degenen die zich bezighouden met milieu, werkgelegenheid, onderwijs, sociale bescherming en digitalisering aan om hun steentje bij te dragen aan het verbeteren van de gezondheid en het bouwen aan een betere toekomst. De oproep komt wanneer beleidsmakers de 'Staat van de Europese Unie' in 2020 overwegen en de onderhandelingen een kritieke laatste fase ingaan over budgetten voor herstel van de COVID-19-crisis en voor de komende zeven jaar.

“September is de kritieke maand om beslissingen – die een enorme impact zullen hebben op de gezondheid en het welzijn van honderden miljoenen mensen – goed te krijgen,” zei EuroHealthNet-directeur Caroline Costongs. “We kunnen een groot deel van het momenteel voorgestelde herstelpakket en de budgetten verwelkomen, maar het is niet goed genoeg. Er zijn ernstige risico's dat essentieel werk om ongelijkheid, gezondheid en welzijn aan te pakken niet voldoet aan de ambitie in programma's zoals EU4Health, ESF+, InvestEU, HorizonEurope, Next Generation EU en de Green Deal-initiatieven."

EuroHealthNet erkent dat er veel is veranderd sinds de voorzitter van de Europese Commissie, Von der Leyen, een jaar geleden haar politieke prioriteiten aan het Europees Parlement uiteenzette. De COVID-19-pandemie heeft onze systemen blootgelegd als slecht voorbereid, ongeschikt, verergerende ongelijkheden en schadelijk voor ons milieu. Een terugkeer naar de oude gebruiken zal niet effectief of acceptabel zijn. EuroHealthNet's beoordeling is dat de 'Staat van de Europese Unie' precair is, maar het kan verbeteren als deze maand gedurfde en verstandige beslissingen over de toekomst worden genomen.

“Onze leden ter plaatse in de lidstaten en regio's vertellen ons dat ze duidelijke EU-steun nodig hebben om hen te helpen de nieuwe vormen van armoede en kwetsbaarheid die opkomen, aan te pakken. Dit hangt ook samen met de voortgaande digitale en ecologische transitie. Ze vragen om ondersteuning bij het implementeren van nieuwe volksgezondheidsconcepten, niet alleen biomedische maar ook psychosociale maatregelen. Door dat te doen, moeten we samenwerken met mensen in nood, oplossingen ontwikkelen en delen via het beste onderzoek, de beste wetenschap en bewijzen, en capaciteiten opbouwen en mensen in staat stellen om lokaal en wereldwijd te handelen.” - zei EuroHealthNet-voorzitter Mojca Gabrijelcic

In de toespraak van de EC 'Staat van de Europese Unie' en de plenaire vergadering van het Parlement, gevolgd door de top van de Europese Raad, roept EuroHealthNet op tot een reeks geïntegreerde benaderingen:

  • Mensen moeten de zekerheid krijgen dat programma's op het gebied van gezondheid, onderzoek, sociale zaken en Green Deal beantwoorden aan hun behoeften: dat betekent dat alle autoriteiten en mensen die verantwoordelijk zijn voor de levering op regionaal en lokaal niveau zowel bij het ontwerp als bij de uitvoering worden betrokken, dat eindgebruikers worden gehoord en dat het beste beschikbare bewijs wordt gebruikt.
  • Mensen moeten ervan overtuigd zijn dat fondsen zoals Next Generation EU, Just Transition, HorizonEurope en Invest EU zullen worden besteed aan gemeenschappelijke prioriteiten voor welzijn: dat betekent zorgen voor maximale transparantie, toegang en verantwoording voor de governance van economische, sociale en milieumaatregelen in het kader van het Europees semester.
  • Mensen hebben behoefte aan duidelijke implementatie van maatregelen in de Europese pijler van sociale rechten en actie om de beginselen van de economie van welzijn vooruit te helpen. Beide zijn goed voorgesteld, maar dreigen in de huidige COVID-19-crisis over het hoofd te worden gezien.
  • Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat de EU de ware lessen van de pandemie heeft geleerd en zal helpen om iedereen eerlijk en openlijk toe te rusten voor de uitdagingen die voor ons liggen. We worden allemaal nog steeds geconfronteerd met de klimaatcrisis en de digitale transitie, evenals met veranderingen in de 'wereld van werk'. We moeten nog steeds iets doen aan de chronische crisis van niet-overdraagbare ziekten.
  • Mensen moeten er zeker van zijn dat de EU zal optreden voor 'glokaal' welzijn – een sterkere speler zijn op het gebied van gezondheid, rechten en gelijkheid en ervoor zorgen dat alle mensen van alle leeftijden en achtergronden kansen krijgen om hun vaardigheden te ontwikkelen via de nieuwe EU-vaardighedenagenda, het bereiken van gezondheid en digitale geletterdheid en het opbouwen van Europese waarden en democratie.

Europa bevindt zich, net als de rest van de wereld, in een transitie. We roepen de Europese Unie op om nu haar rol te spelen voor slimme, geïntegreerde en duurzame bevordering van gezondheid en welzijn, evenals voor het verminderen en voorkomen van ongelijkheden. Alleen dan kunnen we de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling bereiken en een ambitieuze postpandemische toekomst tegemoet gaan die iedereen ten goede komt.