Open brief: Nationale herstel- en veerkrachtplannen ter ondersteuning van duurzame en eerlijke gezondheids- en sociale zorgstelsels

In januari 2021 stuurde EuroHealthNet een open brief aan de hoofden van de permanente vertegenwoordigers van de lidstaten bij de Europese Unie. Hoewel EuroHealthNet een bottom-upbenadering verwelkomde bij het opstellen van de nationale herstel- en veerkrachtplannen, vroeg EuroHealthNet in een open brief de vertegenwoordigingen van de lidstaten in Brussel om hun nationale tegenhangers te herhalen hoe belangrijk het is om de volgende vier zaken aan te pakken:

Hieronder vindt u de brief.

Uwe excellentie,

Ik schrijf u over de nieuwe Recovery and Resilience Facility (RRF) namens de openbare en wettelijke instanties die verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid die deel uitmaken van het EuroHealthNet-partnerschap. De faciliteit biedt een broodnodige kans voor effectievere investeringen en hervormingen in de richting van duurzame en eerlijkere gezondheids- en zorgstelsels.

Dit is een kritiek moment voor ons allemaal in Europa. De RRF is een essentieel instrument voor een rechtvaardige gezondheid en het welzijn van mens en planeet in de komende jaren. Deze week vinden belangrijke discussies plaats over de uitvoering van de Nationale Herstelplannen, zowel binnen de Economische en Financiële Raad als de Europese Raad.

Hoewel EuroHealthNet een bottom-upbenadering verwelkomt bij het opstellen van de nationale herstel- en veerkrachtplannen, vraagt ​​EuroHealthNet de vertegenwoordigingen van de lidstaten in Brussel om hun nationale tegenhangers te herhalen hoe belangrijk het is om de volgende vier zaken aan te pakken:

1. Prioriteer en maak directe financiering mogelijk voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie om soortgelijke en nieuwe gezondheidscrises in de toekomst te voorkomen. In de afgelopen tien jaar zijn de gemiddelde totale jaarlijkse budgetten voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie in heel Europa vastgelopen op ongeveer 3% van de totale gezondheidsuitgaven70-80% van de gezondheidsgerelateerde kosten zijn echter veroorzaakt door grotendeels te voorkomen chronische en niet-overdraagbare ziekten. Door belangrijke risicofactoren aan te pakken, deze ziektelast kan worden verminderd. Dit is waar de fondsen effectiever en efficiënter moeten zijn. De systematische onderfinanciering en onderwaardering van volksgezondheidsbevorderende en preventieve systemen – en de bijbehorende beroepsbevolking – moeten worden aangepakt in de nationale herstel- en veerkrachtplannen.

2. Stel het bereiken van gezondheidsgelijkheid en niemand achterlaten centraal in - en een van de belangrijkste resultaten van - het Nationaal Herstel- en Veerkrachtplan. Maak periodieke beoordelingen van bijbehorende doelen verplicht. De pandemie heeft diepgaande systematische ongelijkheden op het gebied van gezondheid aan het licht gebracht. Dit is te zien aan de blootstelling aan infecties, sterftecijfers en comorbiditeit met chronische ziekten die sterk geconcentreerd zijn onder de sociaal en medisch kwetsbare bevolkingsgroepen, zoals veel opkomend bewijs bevestigt. Europa zet zich schrap voor een nieuwe langdurige, diepe recessie die naar alle waarschijnlijkheid zal leiden tot een substantiële toename van chronische ziekten en een groter wordende gezondheids- en welzijnskloof. Dit wordt weerspiegeld in recente belangrijke rapporten zoals EC/OESO Health at A Glance (2020), en het WHO European Health Equity Status Report (2019).  Het nationale RPP moet beantwoorden aan de beginselen van de Europese pijler van sociale rechten en het op handen zijnde actieplan voortzetten.

3. Zorgen voor de implementatie van de wettelijke vereiste door de officiële structuren van de EU-lidstaten die verantwoordelijk zijn voor het opstellen van de nationale herstel- en veerkrachtplannen om "de verwachte bijdrage aan gendergelijkheid en gelijke kansen voor iedereen vast te leggen, evenals een samenvatting van het gevoerde overlegproces met relevante nationale belanghebbenden". Leden en partners van EuroHealthNet, de nationale instituten voor volksgezondheid, spelen een sleutelrol bij het adviseren van regeringen over maatregelen om de pandemie te verminderen en COVID-19 aan te pakken. Om weerbaarheid tegen toekomstige crises op te bouwen, moeten nationale instituten en regionale gezondheidsactoren worden betrokken bij discussies over het herstel en bij het vormgeven van de nationale herstelplannen.

4. Positieve synergieën tussen gezondheid, welzijn en onze economieën opbouwen en versterken. Deze pandemie heeft ons geleerd hoezeer onze economieën afhankelijk zijn van gezonde en sociaal hechte bevolkingsgroepen. Gezondheid en sociale rechtvaardigheid zijn fundamentele troeven die niet mogen worden genegeerd bij het ontwerp, de financiering en de uitvoering van de toekomstplannen. Met zijn conclusies over de economie van welzijn riep de Europese Raad de lidstaten en de Europese Commissie op om "een economie van welzijn horizontaal op te nemen in nationaal en Uniebeleid en om mensen en hun welzijn centraal te stellen bij het ontwerpen van beleid". De RRF en de nationale herstel- en veerkrachtplannen mogengeen uitzondering zijn.

EuroHealthNet heeft de Europese Commissie en de lidstaten voorzien van een gezondheidseffectbeoordeling van de pandemie en een analyse van hoe het Europees semester een nuttige rol kan spelen bij het sturen van nationale hervormingen in de richting van meer duurzaamheid en rechtvaardigheid.  Dit kan worden gedaan met inachtneming van de nationale rechten bij de organisatie en levering van sociale en gezondheidszorg en binnen de bevoegdheden van de doelstellingen van de EU-verdragen voor welzijn en bescherming van de volksgezondheid op alle EU-beleidsterreinen.

Een sociaal en ecologisch rechtvaardig herstel van de pandemie en een grotere veerkracht tegen de komende recessie is goed voor de gezondheid en de economie. U kunt ervoor zorgen dat het herstel snel, efficiënt en inclusief is door maatregelen af ​​te stemmen op gemeenschappelijke doelen van duurzaamheid en eerlijkheid. Deze kansen mogen niet worden gemist.

Om dit mogelijk te maken, kunt u rekenen op onze voortdurende steun en samenwerking.

Met de meeste hoogachting,

Caroline Costongs

Directeur, EuroHealthNet

EuroHealthNet is het toonaangevende partnerschap voor gezondheid, gelijkheid en welzijn in Europa, met kernactiviteiten op het gebied van beleid, praktijk en onderzoek. De unieke focus ligt op het verminderen van gezondheidsverschillen door actie op de sociale determinanten van gezondheid, het integreren van doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en het bijdragen aan de transformatie van gezondheidsstelsels. De belangrijkste leden zijn autoriteiten en statutaire instanties die verantwoordelijk zijn voor volksgezondheid, gezondheidsbevordering en ziektepreventie op nationaal, regionaal en lokaal niveau. www.eurohealthnet.eu

Volg ons op Twitter: @EuroHealthNet or @Caro Costongs

1. Videoconferentie van de leden van de Europese Raad, 21 januari 2021
2. EuroHealthNet. EuroHealthNet roept op tot nieuwe en verbeterde benaderingen van financiering voor gezondheidsbevordering en gezondheidsgelijkheid. Verklaring, 2018 
3. WHO Regionaal Bureau voor Europa. Actieplan voor de preventie en bestrijding van niet-overdraagbare ziekten in de WHO Europese regio 2016-2025.
4. Masters, R. et al. (2016). Rendement op investering van volksgezondheidsinterventies: een systematische review. Journal of Epidemiology and Community Health, vol.71 (8) 
5. CHAIN – Centrum voor wereldwijde gezondheid en ongelijkheden. De COVID-19-pandemie en ongelijkheden: we zitten er niet allemaal samen in. Factsheet 2020. 
6. EuroHealthNet. gezondheidsverschillen in Europa. Factsheet. 2019.
7. EG/OESO. Health at a Glance: Europa 2020. Gezondheidstoestand in de EU-cyclus.
8. https://www.who.int/europe/publications/i/item/9789289054256
9. Raad van de EU. Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot instelling van een herstel- en veerkrachtfaciliteit - Bevestiging van de definitieve compromistekst met het oog op overeenstemming. 21 december 2020. 
10. Conclusies van de Raad over de economie van welzijn, oktober 2019.
11. EuroHealthNet. Herstellen van de COVID-19-pandemie en zorgen voor gelijkheid op gezondheidsgebied - De rol van het Europees semester.