Het bevorderen van gezondheidsgelijkheid door middel van sociale participatie en betrokkenheid van burgers
- Het probleem: Burgerbetrokkenheid bij gezondheidsbeleid is vaak beperkt en ongelijk, en slaagt er niet in om moeilijk bereikbare bevolkingsgroepen te betrekken. Dit kan resulteren in beleid dat niet volledig aansluit bij de behoeften van het publiek en bestaande machtsonevenwichten kan versterken.
- Waarom het uitmaakt: Inclusieve maatschappelijke participatie vermindert gezondheidsverschillen, verbetert de transparantie en wekt vertrouwen. Dit leidt tot beleid dat beter aansluit bij de gezondheid en het welzijn van iedereen.
- De weg vooruit: Beleidsmakers zouden gestructureerde, regelmatige betrokkenheidsmechanismen moeten promoten, zoals burgerpanels en gezondheidscomités. Door inclusieve, zinvolle participatie op alle niveaus te bevorderen, zal beleid beter aansluiten bij de diverse perspectieven en behoeften van de gemeenschap.
Het bevorderen van gezondheidsgelijkheid door middel van sociale participatie en betrokkenheid van burgers
Nu de onrust onder de bevolking toeneemt, is het duidelijk dat burgers een grotere rol moeten krijgen bij beslissingen over gezondheid. Betrek gemeenschappen bij het maken van beleid kan leiden tot eerlijkere en effectievere gezondheidsbeleidsmaatregelen die aansluiten bij de werkelijke behoeften en de gezondheidsgelijkheid verbeteren. Het realiseren van inclusieve participatie is echter een uitdaging en vereist specifieke strategieën, middelen en inzet van beleidsmakers.
Wat is sociale bescherming?
Sociale participatie versterkt de positie van gemeenschappen en het maatschappelijk middenveld door inclusieve betrokkenheid bij gezondheidsgerelateerde beslissingen op alle beleidsniveaus mogelijk te maken.
Wat is burgerbetrokkenheid?
Betrokkenheid van burgers is een actief en overlegd proces dat wordt geleid door besluitvormers. Het zorgt ervoor dat de verschillende perspectieven binnen een land worden erkend.
Als dit effectief wordt geïmplementeerd, kunnen beleidsmakers op het gebied van gezondheidszorg burgers meer macht geven en responsieve, eerlijke beleidsmaatregelen ontwikkelen die de fysieke en mentale gezondheid verbeteren.
Door samen met gemeenschappen beleid te ontwikkelen, wordt ervoor gezorgd dat het echte behoeften weerspiegelt, wordt onderschreven en op de lange termijn duurzaam is. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt dat Sociale participatie in de besluitvorming over de gezondheidszorg is van vitaal belang voor universele gezondheidszorg, het verminderen van gezondheidsverschillen, het verbeteren van de efficiëntie van interventies en het bevorderen van transparantie, vertrouwen en veerkracht.
Toch blijft het een uitdaging om eerlijke participatieprocessen te ontwerpen, vooral in tijden van polarisatie en digitalisering, die om specifieke benaderingen en middelen vragen.
Uitdagingen bij burgerbetrokkenheid
- Het mobiliseren van burgers om deel te nemen aan participatieprocessen is een complex en tijdrovend proces, vooral als het gaat om het betrekken van moeilijk bereikbare personen en het realiseren van werkelijk inclusieve participatie.
- Niet iedereen heeft gelijke toegang tot informatie en kansen.
- Participatieve processen voldoen niet altijd aan de verwachtingen van burgers en kunnen ongelijke machtsverhoudingen en uitsluiting in stand houden.
- Besluitvormers hebben vaak moeite met het implementeren van zinvolle participatie die verder gaat dan symbolisch overleg.
- Het beoordelen van het succes van participatieactiviteiten kan lastig zijn vanwege onduidelijke doelen, uitdagingen bij het evalueren van suggesties en ontoereikende meetinstrumenten.
Op een eerlijke manier deelnemen aan besluitvorming over de gezondheidszorg
Om de maatschappelijke participatie in de gezondheidszorg te stimuleren en te evalueren, schetst de WHO drie kernprincipes: Inclusiviteit, intensiteit en invloed. Elk principe biedt beleidsmakers een manier om gelijkheid in de gezondheidszorg te bevorderen.
inclusiviteit
Zorg voor toegankelijke locaties en een gevarieerde deelnemersselectie. Maak daarbij gebruik van betrouwbare leden uit de gemeenschap om het bereik te vergroten en machtsongelijkheid aan te pakken.
intensiteit
Stimuleer actieve participatiemethoden en zorg voor duidelijke, hoogwaardige informatie om input effectief vast te leggen.
Beïnvloeden
Communiceer vanaf het begin duidelijk wat de resultaten en verwachtingen zijn en zorg ervoor dat deelnemers feedback krijgen over de manier waarop hun bijdragen leiden tot zinvolle actie.
Voor een eerlijke betrokkenheid is een zorgvuldige planning nodig, waarbij rekening wordt gehouden met beperkingen zoals budget en tijd. Ook moet worden erkend dat elke context uniek is.
Bijvoorbeeld, op plekken met beperkt vertrouwen in instellingen kan het effectiever zijn om op lokaal niveau te beginnen dan een nationale aanpak. Betrokkenheidsprocessen moeten ook worden afgestemd op verschillende beleidsvormingsfasen.
Beleidsmakers moeten gestructureerde mechanismen creëren om het maatschappelijk middenveld te betrekken, met name om inzichten te verzamelen van kwetsbare groepen die vaak over het hoofd worden gezien. Het maatschappelijk middenveld speelt een essentiële bemiddelende rol, door overheden te verbinden met moeilijk te bereiken bevolkingsgroepen.
Hoe EU- en internationaal beleid de maatschappelijke participatie en betrokkenheid van burgers in Europa vormgeven
Verschillende EU- en internationale activiteiten helpen burgers en belanghebbenden betrekken bij besluitvormingsprocessen. Deze omvatten:
- De Europese pijler van sociale rechten (EPSR): Schetst 20 principes voor een sterke, inclusieve en kansgerichte sociale EU. Principe 8 benadrukt dat sociale dialoog cruciaal is voor een goede gezondheid en voor het verbeteren van de werk- en leefomstandigheden.
- Verschillende gezondheidsinitiatieven: Programma's zoals Europa's plan voor kankerbestrijding, Samen gezonder voor niet-overdraagbare ziekten (NCD's) en het EU-initiatief voor geestelijke gezondheid bevorderen de betrokkenheid van belanghebbenden via online platforms, samenwerkingsnetwerken en evenementen, allemaal gefaciliteerd door het EU Health Policy Platform.
- De EU-jeugdstrategie (2019-2027): Focussen op empowerment en participatie van jongeren bij het maken van beleid, met als doel het verbeteren van beleidsbeslissingen die van invloed zijn op jongeren in alle sectoren.
Het realiseren ervan in Europese staten
Portugal
De Portugese Nationale Gezondheidsraad, opgericht in 2017, fungeert als een mechanisme voor sociale participatie, dat het maatschappelijk middenveld, gezondheidsautoriteiten en de academische wereld verenigt. Het biedt niet-bindende aanbevelingen voor gezondheidsbeleid om de transparantie te vergroten en de stemmen van gebruikers te integreren.
Slovenië
Slovenië verbeterde gezondheidsbevorderingscentra (2017–2020) om belanghebbenden te coördineren en gezondheidsverschillen te verminderen. Gezondheidszorgprofessionals kunnen beter inspelen op de behoeften van kwetsbare bevolkingsgroepen door vertrouwen op te bouwen en ondersteuning te bieden voor gelijke toegang tot zorg.
Italië
De Citizen Council for Health in Tuscany bevordert de betrokkenheid van burgers bij het ontwerp van gezondheidsdiensten. Sinds 2018 hebben meer dan 1,000 burgers deelgenomen aan discussies over onderwerpen als wachtlijsten en klinische risico's, met plannen om de deelname van jongeren te vergroten.
Wegen naar vooruitgang
Om de gezondheidsgelijkheid te bevorderen, beveelt EuroHealthNet beleidsmakers en autoriteiten op het gebied van de volksgezondheid aan:
- Erken democratische principes als de basis van de EU-lidstaten.
- Regelmatige participatieve processen implementeren om de dialoog te bevorderen met behulp van gezondheidscommissies, burgerpanels en samenwerkingsgerichte benaderingen die rechtstreeks van invloed zijn op de besluitvorming op lokaal niveau.
- Bevorder inclusiviteit door ervoor te zorgen dat iedereen de hulpmiddelen en informatie heeft om zinvol deel te nemen, door in te spelen op praktische behoeften zoals kinderopvang en vervoer.
- Betrek het maatschappelijk middenveld door mechanismen te creëren voor input in de beleidsvorming en door gemeenschapsgroepen uit te rusten om gezondheidsbeleid vorm te geven.
- Resultaten aantonen van participatieve activiteiten, waarbij wordt getoond hoe de betrokkenheid van burgers de gezondheid, gelijkheid en het welzijn verbetert.
- Bouw capaciteit tussen gezondheidsautoriteiten om inclusieve betrokkenheid te vergemakkelijken en te zorgen voor voldoende middelen en training voor effectieve deelname.
Gerelateerde bronnen
Flashcard-tool Europese pijler van sociale rechten
Een gids voor professionals in de volksgezondheid en besluitvormers
Verbetering van de gezondheidszorggelijkheid in Europa
Prioriteiten voor het EU-beleidslandschap 2024-2029
Een economie van welzijn voor gelijkheid in de gezondheidszorg
Het bevorderen van een transitie naar gezondere, meer inclusieve en duurzame samenlevingen