De 70e zitting van het Regionaal Comité voor Europa van de WHO vond plaats van 14 september tot 15 september 2020. Het bestuursorgaan van de Europese Regio kwam bijeen om te discussiëren en collectieve actie te ondernemen op het gebied van belangrijke gezondheidskwesties, zoals gezondheidsgelijkheid en eerstelijnsgezondheidszorg. De besluiten die tijdens de vergadering van het Regionaal Comité zijn genomen, worden meegenomen in het beleid dat een groot deel van de actie in de richting van een betere gezondheid in de regio stimuleert.

Meer informatie over de Regionale Commissie 2020 vindt u hier.

Als erkende niet-statelijke actor heeft EuroHealthNet twee verklaringen ingediend voor de 70e zitting van het Regionaal Comité voor Europa van de WHO.

Voorlopige agenda Punt 2b: De gezondheidstoestand in de Europese regio van de WHO, inclusief lessen die zijn getrokken uit de COVID-19-pandemie

De COVID-19-pandemie heeft de gezondheids- en sociale ongelijkheden in heel Europa pijnlijk blootgelegd. EuroHealthNet-partners die verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid staan ​​sinds het begin van de pandemie in de frontlinie voor bescherming, advies en het leveren van tijdige informatie. We maken van deze gelegenheid gebruik om alle collega's te bedanken voor hun onvermoeibare inzet. We staan ​​samen met de WHO Europa en haar partners klaar om een ​​herstel te ondersteunen dat niet alleen resulteert in sterkere gezondheidsstelsels, maar ook in eerlijkere en veerkrachtigere samenlevingen.

Voor veel mensen is er geen zogenaamd 'nieuw normaal' van persoonlijke aanpassingen waarnaar ze willen terugkeren. Door simpelweg te herbouwen lopen we het risico de problemen uit het verleden in stand te houden. In plaats daarvan is het tijd om systemen en structuren te creëren die voor iedereen werken, niet alleen voor de gelukkigen. Ze moeten de uitdagingen van morgen effectief het hoofd bieden, of het nu gaat om nieuwe pandemieën of om de meer “chronische noodsituaties” zoals niet-overdraagbare ziekten, geestelijke gezondheidsproblemen en klimaatverandering.

Groeiend bewijs van de COVID-19-pandemie laat zien hoe deze reeds bestaande gezondheidsongelijkheden heeft verergerd en benadrukt¹.

• Laagopgeleide mannen hebben het hoogste sterftecijfer onder volwassenen in de werkende leeftijd².
• Zwarte mensen overlijden vaker aan COVID-19 dan blanke tegenhangers³.
• De meeste dodelijke slachtoffers vallen onder degenen met onderliggende ziekten zoals hoge bloeddruk of diabetes⁴; terwijl meer sociaal en economisch achtergestelde mensen meer lijden aan deze grotendeels te voorkomen ziekten⁵.
• Migranten, asielzoekers en Roma die al gezondheidsverschillen ervaren, behoren tot de 26% van de mensen in Europa die in overvolle ruimtes leven⁶. In detentie worden vrouwen en LHBTI's meer blootgesteld aan interpersoonlijk geweld.
• Economische factoren zoals armoede en werkloosheid, vooral in de context van een bezuinigingsbeleid⁷ zijn gekoppeld aan depressie, angst en zelfmoord⁸. Mensen die werkloos zijn of financiële problemen hebben, gezinnen met kinderen en mensen met reeds bestaande psychische problemen zijn allemaal kwetsbaarder voor deze mentale gezondheidseffecten van economische recessies⁹.

De druk op de socialebeschermingsstelsels en op de gezondheidsresultaten zal onderling samenhangen en complex zijn, maar essentieel om aan te pakken10. Ze zullen het sterkst worden gevoeld door mensen met onzekere of laaggeschoolde banen, en door mensen uit achtergestelde gemeenschappen die te maken hebben met slechtere huisvesting en levensomstandigheden en ongelijkheden op milieugebied11. Jongeren zullen het meest worden getroffen door schoolsluitingen en zullen vervolgens voor uitdagingen komen te staan ​​bij het zoeken naar werk.

We moeten dus allemaal in actie komen. Het beschermen van de gezondheid is de verantwoordelijkheid van iedereen. Een goede gezondheid begint in gemeenschappen. We moeten kritisch kijken naar hoe onze gezondheidsstelsels zijn gestructureerd, hun duurzaamheid en hun vermogen om ziekten te voorkomen en iedereen te beschermen, ongeacht sociale status. We moeten allemaal handelen om herstel eerlijk en gezondheidsbevorderend te maken, wat leidt tot een wereldwijde 'economie van welzijn' en het behalen van de duurzame ontwikkelingsdoelen.

Aangezien de lidstaten en internationale organisaties, waaronder de WHO Europa, proberen een evenwicht te vinden tussen het afzwakken van de pandemie en het zorgen voor een gezond herstel, roepen we alle partners op om kennis en ervaring te bundelen voor vooruitgang, en niet terug te keren naar oude manieren die te veel mensen in de steek lieten.

We weten wat kan werken, dankzij talrijke bronnen en bewijzen uit afzonderlijke landen, evenals het werk van de WHO Europa aan gezondheidsgelijkheid12. Het nieuwe bewijs van de pandemie heeft die behoeften en oplossingen benadrukt, evenals nieuwe problemen en hoop. Het is aan ons allemaal om dat geleerde ten goede toe te passen.

¹ Bergamini, E. (2020). Hoe COVID-19 ongelijkheid blootlegt. Bruegel.org. Beschikbaar op: https://www.bruegel.org/2020/03/how-covid-19is-laying-bare-inequality
² Wijs, J. (2020). Laaggeschoolde mannen hebben het hoogste sterftecijfer onder volwassenen in de werkende leeftijd. BMJ. 369:1906. Beschikbaar op: https://www.bmj.com/content/369/bmj.m1906
³ Bureau voor Nationale Statistiek (2020). Aan coronavirus (COVID-19) gerelateerde sterfgevallen per etnische groep, Engeland en Wales: 2 maart 2020 tot 10 april 2020. Beschikbaar op: https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/birthsdeathsandmarriages/deaths/articles/coronavirusrelateddeathsbyethnicgroupengl andandwales/ 2 maart 2020 tot 10 april 2020
⁴ Stuckler, D., Reeves, A., Loopstra, R., Karanikolos, M., McKee, M. (2017). Bezuinigingen en gezondheid: de impact in het VK en Europa. Europees tijdschrift voor volksgezondheid. 27(4):18-21. Beschikbaar op: https://academic.oup.com/eurpub/article/27/suppl_4/18/4430523
⁵ McNamara, CL, Balaj, M., Thomson, KH, Eikemeo, TA, Solheim, EF, Bambra, C. (2017). De sociaaleconomische verspreiding van niet-overdraagbare ziekten in Europa: bevindingen van de speciale module European Social Survey (2014) over de sociale determinanten van gezondheid. Europees tijdschrift voor volksgezondheid. 27(1):22-26.
⁶ EU-SILC (2018). Statistieken van de Europese Unie over inkomen en levensomstandigheden. Beschikbaar op: https://ec.europa.eu/eurostat/web/microdata/europeanunion-statistics-on-income-and-living-conditions
⁷ Bambra C. (2011). Werk, werkloosheid en de politieke economie van gezondheidsverschillen. Journal of Epidemiology and Community Health. 65(9):746-50.
⁸ Lund C, Brooke-Sumner C, Baingana F, et al. (2018). Sociale determinanten van psychische stoornissen en de Sustainable Development Goals: een systematische review van reviews. De Lancet-psychiatrie. 5(4):357-69.
⁹  Frasquilho D, Matos MG, Salonna F, et al. (2016). Geestelijke gezondheidsresultaten in tijden van economische recessie: een systematisch literatuuronderzoek. BMC Volksgezondheid. 16(1): 115.
¹⁰ Banks J, Karjalainen H, Propper C. (2020). Recessies en gezondheid: de langetermijngevolgen van reacties op het coronavirus. Het Instituut voor Fiscale Studies. Beschikbaar op: https://www.ifs.org.uk/uploads/BN281-Recessions-and-health-The-long-term-health-consequences-ofresponses-to-COVID-19-FINAL.pdf
¹¹ WHO Europa (2019). Ongelijkheden op het gebied van milieu en gezondheid in Europa. Tweede beoordelingsrapport. Beschikbaar op: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/325176/9789289054157-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
¹² WHO Europa (2019). Het WHO European Health Equity Status Report Initiative. Beschikbaar op: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0016/411343/HESRi-case-studies-en.pdf

Voorlopig agendapunt 4 Het Europese werkprogramma, 2020-2025: “Verenigde actie voor een betere gezondheid in Europa”

EuroHealthNet verwelkomt het concept WHO European Programme of Work (EPW) 2020-2025. De nadruk die het legt op het principe 'niemand achterlaten' is uitstekend. Onze reactie spitst zich toe op drie onderwerpen.

1. gezondheidsverschillen aanpakken;
2. De transitie naar duurzame gezondheidsstelsels die beter aansluiten bij de factoren die gezondheidsresultaten beïnvloeden;
3. Investeren in de sociale kant van de voorbereiding op gezondheidscrisissen.

De vooruitgang bij het verbeteren van de levensverwachting en andere objectieve maatstaven voor gezondheidsresultaten begint te haperen, in sommige gevallen zelfs om te keren. De gezondheidsongelijkheid nam al toe vóór de COVID-19-pandemie. We hebben een toegewijde aanpak nodig op alle niveaus, ook op politiek niveau, om de gezondheid en het welzijn van bevolkingsgroepen die kwetsbaar zijn, aan te pakken. Het begrip kwetsbaarheid moet opnieuw worden gedefinieerd om de veranderende sociaal-economische realiteit bij te benen. Als een samenwerkingsverband van instanties die verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid en bezorgd zijn over de toenemende gezondheidsverschillen, hebben we de steun van de EPW nodig om ambitieuze actie voor gelijke gezondheid en de daarmee verband houdende sociale, economische en milieudeterminanten van gezondheid (SEED's) aan te moedigen.

Alle mechanismen moeten pleiten voor het belang van versterking van gezondheidsbevordering, preventieve diensten en andere maatregelen op het gebied van de volksgezondheid. We moeten worstelende curatieve systemen omvormen tot gezondheidsbevorderende diensten, die proactief zijn in het aangaan van nieuwe uitdagingen en bestand zijn tegen schokken en crises. Principes voor gezondheidsbevordering hangen nauw samen met gedragswetenschappen en met het inbedden van gezondere keuzes in gezondheidsstrategieën, zoals ook uiteengezet in een van de vlaggenschipinitiatieven van EPW. Maar voor veel mensen zijn persoonlijke keuzes een luxe. We moeten gelijke kansen creëren en het vermogen van alle mensen en gemeenschappen vergroten om de gezondheidsresultaten te verbeteren. De commerciële determinanten van gezondheid die een schadelijke invloed hebben op gedrag en onderliggende determinanten moeten ook zorgvuldig worden aangepakt.

Tijdens de COVID-19-pandemie hebben we een enorme mobilisatie gezien voor fondsen voor inperking en crisisparaatheid. Dit was vooral gericht op de gezondheidszorg en de economie. Er moet worden voorzien in de acute behoeften van gezondheidswerkers en de ziekenhuiscapaciteit moet worden vergroot. Tegelijkertijd is in mindere mate overwogen om crisisbeheersing en paraatheid te financieren door middel van een psychosociale benadering die veerkracht, gemeenschaps- en geïntegreerde sociale steun bevordert. Deze benadering moet worden afgewogen tegen het versterken van een overheersende biomedische benadering van gezondheid.

We moeten nieuwe en betere bruggen slaan tussen de volksgezondheid en de eerstelijnsgezondheidszorg, en tussen de gezondheidssector (inclusief de geestelijke gezondheidszorg), de sociale sector en de economie als geheel. We moeten effectbeoordelingen van gezondheidsgelijkheid opnemen in herstelmechanismen en proberen de gezondheidseffecten van economische schokken en schokken op de arbeidsmarkt op te vangen. We hebben geïntegreerde en gecoördineerde transversale politieke actie nodig, geleid door de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, de Health-in-all-Policies-strategie en het overkoepelende doel om de gezondheidsverschillen te verminderen¹. Er zijn verbeteringen nodig in de competenties van het personeel in de volksgezondheid met betrekking tot vaardigheden voor gezondheidsbevordering, ziektepreventie, taakverschuiving tussen sectoren en digitale gezondheidsvaardigheden. Er moeten nieuwe financieringsmechanismen worden onderzocht om het volksgezondheidswerk op te schalen. We willen graag bijdragen aan dit gebied van impactinvesteringen via onze e-gids over Financiering van gezondheidsbevorderende diensten.

Indien geïmplementeerd in overeenstemming met zijn visie, kan het programma helpen om tegemoet te komen aan de behoeften van mensen langs sociale gradiënten in de context van een eerlijke verdeling van activa, macht en middelen. We verwelkomen de versterkte nadruk van de EPW op leiderschap en het benutten van de capaciteiten van nationale gezondheidsautoriteiten via strategische begeleiding van de WHO Europa in samenwerking met relevante internationale instellingen, ook op EU-niveau. EuroHealthNet heeft meer dan twee decennia op precies deze gebieden gewerkt en gegroeid en is dus klaar, bereid en in staat om de EPW te helpen leveren om deze doelstellingen te bereiken.

¹ Siegrist J, Mekel O et al. (2020). Aanbevelingen voor geïntegreerd gezondheidsbeleid: rechtvaardiging van aanbevelingen voor gezondheidsbeleid om de indirecte gezondheidseffecten van de COVID-19-pandemie in het kader van volksgezondheidsacties te verminderen. Bremen: Competence Network Public Health COVID-19, Duitsland Beschikbaar op: https://www.public-healthcovid19.de/images/2020/Ergebnisse/Mitigation_englisch_2872020_FINAL.pdf