De Europese pijler van sociale rechten vormt de kern van de strategische agenda van de EU 2024-2029
De inbreng van EuroHealthNet voor de Interinstitutionele Verklaring over de toekomst van een sociaal Europa, die op 15 en 16 april 2024 in La Hulpe zal worden aangenomen
EuroHealthNet, het Europese partnerschap voor gezondheid, gelijkheid en welzijn, waardeert de mogelijkheid om input te leveren aan de Interinstitutionele Verklaring over de toekomst van Sociaal Europa. Deze verklaring zal worden gepresenteerd op de conferentie op hoog niveau over de Europese pijler van sociale rechten, onder het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, op 15 en 16 april 2024 in La Hulpe.
Het is van cruciaal belang om een visie te schetsen voor de toekomst van ons sociale Europa en hoe we de EU kunnen voorbereiden op toekomstige uitdagingen. Deze visie moet transversaal zijn voor alle overheidsactoren en sectoren op EU- en Europees niveau, en moet gebaseerd zijn op het betrekken van de hele samenleving
Algemene opmerkingen over de Interinstitutionele Verklaring over de toekomst van een sociaal Europa
Europa wordt geconfronteerd met meerdere, overlappende en escalerende crises, waaronder gewapende conflicten, die worden veroorzaakt door sociale, politieke, ecologische en economische druk. De afgelopen jaren heeft de uitvoering van verschillende EU-initiatieven op sociaal en gezondheidsgebied een cruciale rol gespeeld bij het verzachten van de negatieve gevolgen van deze crises, door bij te dragen aan het stabiliseren van de sociale vooruitgang, het vergroten van het welzijn en het ondersteunen van economieën in de hele Europese Unie. De goedkeuring van een specifiek actieplan in 2021 om de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten (EPSR) vertegenwoordigde een belangrijke toezegging van de Commissie-von der Leyen om deze staat van polycrisis aan te pakken met een geïntegreerde en alomvattende aanpak.
De reacties in de hele EU zijn echter vaak gefragmenteerd en gekenmerkt door reactieve benaderingen, wat tot negatieve gevolgen heeft geleid, waaronder de verergering van ongelijkheden die anders voorkomen hadden kunnen worden.
Met de komende institutionele vernieuwing van de EU in gedachten, EuroHealthNet heeft zijn gezondheidsprioriteiten voor het EU-beleidslandschap 2024-2029 ontwikkeld, waarin we onze doelstelling schetsen om de gezondheid, gelijkheid en welzijn in Europa tegen 2030 te verbeteren.
Het is cruciaal om een visie schetsen voor de toekomst van ons sociale Europa en hoe de EU kan worden voorbereid op toekomstige uitdagingen. Deze visie moet transversaal zijn voor alle overheidsactoren en sectoren op EU- en Europees niveau, en moet gebaseerd zijn op het betrekken van de hele samenleving.
EuroHealthNet steunt daarom krachtig het initiatief van het Belgische voorzitterschap om een Interinstitutionele Verklaring aan te nemen als middel om gedeelde waarden en doelstellingen vast te stellen op weg naar een sterker Sociaal Europa. Een dergelijke verklaring zou een samenhangend raamwerk voor samenwerking en besluitvorming tot stand brengen, de transparantie en verantwoordingsplicht verbeteren, en een basis bieden voor monitoring en evaluatie om ervoor te zorgen dat acties aansluiten bij gedeelde doelstellingen.
Wij raden aan dat gezondheid, gelijkheid en welzijn worden beschouwd als een integraal onderdeel van een dergelijke verklaring.
Laatste opmerkingen
De herziening van de Europese pijler van sociale rechten en het bijbehorende actieplan, gepland voor 2025, zal een belangrijke gelegenheid bieden om na te denken over de geschiktheid en toereikendheid van elk hoofdstuk. Principe 16, dat stelt dat iedereen recht heeft op tijdige toegang tot betaalbare preventieve en curatieve gezondheidszorg van goede kwaliteit, zou bijvoorbeeld ambitieuzer moeten worden opgepakt.
De EPSR kan geen op zichzelf staand instrument zijn, maar moet stevig worden ingebed in het institutionele en strategische kader van de EU, met name in het Europees Economisch Bestuur, door middel van een efficiënt Europees semester gericht op gelijkheid op het gebied van gezondheidszorg, welzijn en sociale vooruitgang.
De wetgevende en niet-wetgevende implementatie van de EPSR wordt mogelijk gemaakt en moet mogelijk worden gemaakt via specifieke financieringsmechanismen, zoals de EU-cohesiefondsen voor het dichten van sociale en territoriale verschillen, met name het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+), ook buiten het huidige meerjarig financieel kader 2021 -2027. De recente verlaging van 20% op de totale EU4Health-begroting onder het huidige meerjarig financieel kader van de EU laat zien dat het belang van het behoud van een volksgezondheidscapaciteit van de EU voor de implementatie van een sociaal Europa wellicht nog niet volledig wordt begrepen.
Via deze bijdrage aan de Interinstitutionele Verklaring over de toekomst van een sociaal Europa wil EuroHealthNet de Europese pijler van sociale rechten en het bijbehorende actieplan na 2024 verder versterken.
EuroHealthNet beschouwt de EPSR als een cruciale ‘pijler voor het bereiken van gelijkheid op gezondheidsgebied’ en staat klaar om de verdere implementatie ervan te ondersteunen, de silo’s tussen de gezondheidszorg en de sociale sector te overwinnen en een welzijnseconomie in de EU te verwezenlijken die de mens en de planeet ten goede komt en vrede waarborgt. , menselijke waardigheid, gelijke kansen en eerlijkheid.
Gerelateerde bronnen
Verbetering van de gezondheidszorggelijkheid in Europa
Prioriteiten voor het EU-beleidslandschap 2024-2029
Hoe een economie van welzijn te bereiken met de steun van het Europees Semester?
EuroHealthNet-beleidsdocument
Flashcard-tool Europese pijler van sociale rechten
Een gids voor professionals in de volksgezondheid en besluitvormers
