De Europese pijler van sociale rechten is een mijlpaal voor de volksgezondheid
Vandaag zijn de Europese leiders, het Europees Parlement en de Europese Commissie overeengekomen om een mechanisme in te voeren om de levens- en arbeidsomstandigheden van burgers te verbeteren door middel van een gezamenlijke proclamatie over de "Europese pijler van sociale rechten". Dit is een belangrijke mijlpaal voor de volksgezondheid. Het markeert een verschuiving naar beleidsvorming en strategische ondersteuning die de sociale determinanten van gezondheid aanpakt. Als het effectief wordt uitgevoerd, zal het de gezondheid en het welzijn van velen verbeteren. De volksgezondheidsgemeenschap moet zich nu voorbereiden om een leidende rol te spelen bij de uitvoering. Het moet deze kans aangrijpen om gezondheidsverschillen te verminderen.
De Europese pijler van sociale rechten bestaat uit een aantal beginselen, rechten en initiatieven waarvan de Europese instellingen hopen dat ze goed functionerende en eerlijke arbeidsmarkten, socialezekerheidsstelsels en veerkrachtige economische structuren zullen ondersteunen, waardoor de levensomstandigheden, de gezondheid en het welzijn van de burgers worden verbeterd . De pijler definieert 20 rechten en beginselen in drie categorieën: gelijke kansen en toegang tot de arbeidsmarkt, eerlijke arbeidsvoorwaarden, en sociale bescherming en inclusie. Elk van de 20 principes heeft een sterke link met gezondheid en welzijn. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer onderwijs, de balans tussen werk en privéleven, werkomgevingen en kinderbijslag. Belangrijk is dat de pijler het recht op toegang tot hoogwaardige gezondheidszorg benadrukt, met inbegrip van preventieve zorg.
De contouren van de pijler werden voor het eerst gepresenteerd door de Europese Commissie in april 2017. Nu hebben de lidstaten en Europese instellingen hun steun betuigd aan het initiatief en kan de uitvoering beginnen. De Europese wetgeving op relevante gebieden zal worden bijgewerkt, aangevuld met nieuwe maatregelen en beter worden toegepast. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de pijler zal worden gedeeld tussen de lidstaten, Europese instellingen, sociale partners en andere belanghebbenden. De publieke gezondheidssector heeft een belangrijke rol te spelen in de uitvoeringsfase.
“We roepen ministeries van Volksgezondheid en leiders op het gebied van volksgezondheid op om hun verantwoordelijkheid te nemen om naar deze principes te handelen en ervoor te zorgen dat de toegepaste maatregelen gebaseerd zijn op het beste beschikbare bewijs. Toegang tot gezondheidszorg, evenals goede sociale bescherming, kinderopvang en ondersteuning voor kinderen zijn essentiële elementen voor gelijkheid in gezondheid.” – Caroline Costongs, directeur van EuroHealthNet.
De volgende stappen voor nationale en regionale instanties die werkzaam zijn in de gezondheidszorg, zijn het beoordelen van de maatregelen die zijn opgenomen in de sociale pijler. Hun bijdrage, geleverd in nauwe samenwerking met nationale regeringen en relevante sectoren, kan ervoor zorgen dat de pijler op een effectieve en rechtvaardige manier wordt uitgevoerd. EuroHealthNet ondersteunt haar leden daarbij.
OPMERKINGEN
Meer informatie over de Sociale Pijler is te vinden op de Website van de Europese Commissie.
EuroHealthNet heeft een factsheet (Engels) uitleg over de Europese pijler van sociale rechten en de mogelijke gevolgen ervan voor het verminderen van gezondheidsverschillen.